Fitter – czyli właściwie kto?

Kim jest fitter? Tłumacząc dosłownie – monterem. Pod tą nazwą kryje się jednak szeroki zakres ról, obowiązków i umiejętności, które postaram się tutaj nieco przybliżyć. Nasza grupa skupia przede wszystkim elektryków oraz mechaników. Do obowiązków tych pierwszych należy montaż i podłączenie elementów elektrycznych na maszynie (napędy, czujniki) oraz instalacja rozdzielnic elektrycznych. Mechanicy zajmują się stawianiem konstrukcji maszyn czy systemów transportowych zgodnie z dostarczonym rysunkiem technicznym. Przykład jednej z nich można znaleźć na Ryc. 1.

Kto może zostać monterem?

Teoretycznie – każdy. Oczywiście, jak na wszystkich stanowiskach, pewne predyspozycje będą bardziej sprzyjające w pracy. Nie oznacza to jednak, że bez takowych ktoś mógłby sobie nie poradzić. Z całą pewnością przydadzą nam się umiejętności manualne w obsłudze narzędzi ręcznych i elektronarzędzi:

• wkrętarek,
• kluczy,
• szlifierek kątowych,
• wiertarek udarowych.

Jest to ważne nie tylko przy składaniu nowych elementów, ale i przy konserwacji oraz naprawach, które niejednokrotnie wymagają rozłożenia mechanizmu składającego się z kilkudziesięciu elementów.

Wiedza praktyczna powinna zostać podparta elementarną wiedzą w dziedzinach takich jak:

• elektryka,
• elektrotechnika,
• mechanika,
• pneumatyka,
• automatyka,
• eksploatacja instalacji elektrycznych w infrastrukturze przemysłowej.

Jednak to nie wszystko. W naszej pracy stałym elementem jest również kontakt ze zleceniodawcą oraz klientem m.in. podczas rozwiązywanie wszelkich napotkanych problemów i awarii. W tym przypadku niezwykle przydatne okazują się umiejętności miękkie.

Jaką szkołę wybrać i co później?

Każda możliwa droga, która prowadzi do branżowego rozwoju, będzie nieoceniona. Można zacząć od szkół średnich kierunkowych, np. technikum elektrotechnicznego, następnie rozwijając pozyskaną wiedzę na studiach. Przykładowe kierunki, które mogą nam pomóc, to:

• elektryka,
• elektronika,
• mechanika,
• automatyka,
• budowa maszyn.

Do podstawowych kompetencji, wymaganych przy tej pracy, zaliczyć trzeba w przypadku elektromonterów – umiejętność czytania schematów elektrycznych, a u mechaników – znajomość rysunku technicznego. Podstawowa wiedza zdobyta podczas nauki umożliwi nam wejście na rynek pracy oraz, przede wszystkim, zrozumienie zjawisk i procesów występujących podczas pracy.

Warto też pomyśleć o praktykach w firmach elektroinstalacyjnych, czy związanych z utrzymaniem ruchu w obiektach przemysłowych. Będziemy w nich mieli kontakt z naprawą maszyn produkcyjnych, serwisem oraz modernizacją. Pozwoli nam to zaznajomić się z dokumentacją techniczną i wyszukiwać w niej wymagane informacje. Potrzebna jest świadomość z czym się pracuje i w jaki sposób działają poszczególne komponenty.

Najważniejsze są zagadnienia związane są z techniką napędową: silniki elektryczne, serwonapędy, siłowniki. One przysparzają najwięcej trudności w podłączeniu, uruchomieniu i serwisie. Bezpośrednio wpływają też na bezpieczeństwo osób pracujących w obszarze, gdzie takie komponenty są zainstalowane (generują ruch z wykorzystaniem energii elektrycznej). Jeżeli ktoś chciałby zostać monterem, ale nie ma jeszcze żadnego doświadczenia w tym obszarze, można rozpocząć jako stażysta np. w Sii.

Jak poszerzać wiedzę i czego się uczyć?

Oczywiście, na szkole średniej i studiach nie kończy się ścieżka rozwoju – przy obecnym rynku nieustające poszerzanie wiedzy jest nieodzownym elementem. Co chwilę pojawiają się nowe technologie i produkty, które będą wykorzystywane podczas pracy. Tutaj świetnie sprawdzą się wszelkie kursy oraz szkolenia. Im więcej z naszej strony będziemy w stanie zaoferować, tym bardziej możemy się wyróżnić i sprawić, że to właśnie nasze wsparcie przy konkretnym projekcie będzie niezastąpione.

Obecnie, przy dostępie do sieci, jesteśmy w stanie nieporównywalnie łatwiej dotrzeć do różnego rodzaju informacji. Poradniki video, fora tematyczne, ale często również strony producentów różnych rozwiązań technologicznych. Niejednokrotnie dochodzi do sytuacji, w której dodatkową wiedzę potrafimy pozyskać z instrukcji danego urządzenia. Czasem nawet łatwiej niż ze szkolenia przeprowadzonego przez osobę, który wiedzę posiadła jedynie w teorii, ale nie miała okazji sprawdzić jej w praktyce.

Jeśli zależy Wam na rozwoju, na pewno powinniście pamiętać o:

• Dyrektywie maszynowej 2006/42/WE,
• normach SEP,
• producenckich instrukcjach instalacji urządzeń,
• opracowaniach branżowych (technologie w zakresie sieci przemysłowych, komunikacji lub konkretnych rozwiązań).

Fitter – jak wygląda praca na stanowisku montera?

Praca jako fitter w Sii to największa przygoda zawodowa, z jaką przyszło mi się zmierzyć w życiu. To też często duża odpowiedzialność i poświęcenie, z jakim musimy się liczyć, ale również ogromna satysfakcja i duże pole do rozwoju.

Obowiązki montera wiążą się ze stałymi podróżami, ponieważ jesteśmy zawsze tam, gdzie klient nas potrzebuje. W praktyce oznacza to, że w zależności od projektu, możemy spędzić kilka tygodni w jednej lokalizacji lub w ciągu miesiąca odwiedzić trzy kraje. Dzięki temu poznajemy naprawdę wiele nowych osób, wymieniamy się dziesiątkami spostrzeżeń i zdobywamy bagaż doświadczeń, z którego możemy skorzystać już w kolejnym zadaniu. Jest to też doskonały sposób, by się rozwijać.

Nasza praca często zaczyna się już kilka dni przed samym wyjazdem na projekt – sprawdzamy trasy przejazdu, przeglądamy dokumentację, wdrażamy się w zakres prac, jaki będzie nas czekać, składamy wnioski, dogrywamy wszystko z naszymi współpracownikami i wyruszamy. Następnie przechodzimy do najważniejszego etapu, czyli naszej pracy. Ta, w zależności od projektu i miejsca, może się różnić i wymagać od nas zupełnie innych umiejętności.

Projekty z jakimi mamy okazję się zmierzyć, to głównie budowa, remont lub utrzymanie.

Budowa

Gdy zaczynamy od zera. Najczęściej są to nowe obiekty – fabryki czy centra dystrybucyjne. W zależności od tego, co robimy, możemy wydzielić dwa typy montażu.

Pierwszy z nich to montaż maszyn. W tym przypadku najczęściej składane są one na naszej hali, gdzie potem są uruchamiane i testowane. Następnie, w zależności od wielkości i stopnia skomplikowania, maszyna wysyłana jest do fabryki klienta w całości lub w modułach, gdzie ponownie jest składana w całość, mocowana i uruchamiana. Więcej o tym co dzieje się już na miejscu możecie przeczytać w artykule naszej ekspertki: „Czym tak właściwie zajmuje się commissioner”.

Drugi typ to montaż całych linii transportowych na hali klienta. Przy tego rodzaju pracy można wskazać kilka podstawowych etapów:

• przygotowanie konstrukcji systemu transportowego zgodnie z rysunkami mechanicznymi,
• wytyczenie i montaż tras kablowych zgodnie ze schematem i layoutem obiektu,
• posadowienie rozdzielnic zasilających oraz skrzynek sterująco-kontrolnych,
• poprowadzenie okablowania zasilającego, sterującego oraz komunikacyjnego w korytach kablowych,
• podpięcie kabli i przewodów w punktach zasilania oraz odbiorów,
• montaż i podłączenie urządzeń wykonawczych (silniki, rozłączniki sekcyjne, falowniki, czujniki, kurtyny świetlne, wagi itp.),
• ustawienie parametrów urządzeń,
• pomiary elektryczne,
• przekazanie instalacji do uruchomienia.

Remont/modernizacja

Pojawiamy się w już pracujących obiektach, gdzie walcząc z czasem, staramy się jak najszybciej i możliwie jak najmniej inwazyjnie, dokonać zmian lub napraw maszyn. W takim przypadku, bardzo ważna jest umiejętność analitycznego myślenia oraz skrupulatność w notowaniu poszczególnych etapów prac.

Niejednokrotnie zdarza się, że modernizowana maszyna pamięta czasy, kiedy nasi rodzice bawili się w berka, dokumentacja jest niekompletna, w nieznanym nam języku, a producent już nie istnieje. Przy takich pracach nieocenioną pomocą jest przysłowiowy „Pan Stanisław z warsztatu”, który od 30 lat zajmuje się bieżącym serwisowaniem i utrzymaniem maszyny.

Najważniejszym etapem remontów i modernizacji jest dokładne zapoznanie się z mechanizmami i zasadą działania maszyny. Wspólnie z konstruktorami mechanicznymi i elektrycznymi wykonujemy wizję terenową u klienta, na podstawie której przygotowywane są nowe rysunki techniczne i dokumentacja elektryczna. W zależności od stopnia zmian dobierane są nowe czujniki, napędy, przewody oraz elementy sterowania.

Po przygotowaniu dokumentacji nadchodzi czas montażu. Najistotniejszym czynnikiem jest tutaj czas. Zatrzymanie jednej maszyny wpływa na produkcję na całej linii. Remonty i modernizacje przeprowadzane są zazwyczaj w czasie planowanych przestojów, które mają określony czas. Przedłużenie takiego postoju nawet o kilka godzin może powodować wielomilionowe straty. Dlatego tak ważne jest wspomniane wcześniej dokładne zapoznanie się z działaniem maszyny i przygotowanie odpowiedniej dokumentacji.

Utrzymanie

Gdy klient potrzebuje naszego wsparcia w zakresie bieżących napraw lub stałego wsparcia w ramach utrzymania pracujących maszyn na właściwym poziomie.

Za przykład niech posłuży fabryka znanej marki automotive, w której mamy okazję zajmować się utrzymaniem ruchu, czy jak też jest to nazywane „maintenance”. Pracujemy przy kilku maszynach, które zajmują się praktycznie każdym etapem produkcji desek rozdzielczych oraz systemów multimedialnych dla aut takich marek jak Renault czy Audi.

Dbamy o zautomatyzowane maszyny o dużym stopniu zaawansowania, które w dodatku są stosunkowo nowe – najstarsza ma zaledwie ponad 2 lata. Zdarza się, że nie są one jeszcze tak świetnie dopracowane, jak maszyny, które produkują dany typ produktu od dekad. Wymaga to więc od nas zaznajomienia się z urządzeniem, nauczenia się zasad jego działania oraz najczęściej występujących usterek, a następnie usuwanie ich w jak najkrótszym możliwym czasie, aby zapewnić linii produkcyjnej krótkie przerwy w funkcjonowaniu.

Nasza odpowiedzialność, wyzwania i powody do dumy

Każde z tych zadań dostarcza nowych wyzwań i sprawia, że z całą pewnością nie możemy narzekać na nudę. Powodów może być wiele np. brak wymaganej części, która potrafi czasem skomplikować nawet prostą na pozór pracę, ale także krótkie terminy, z którymi musimy się zmierzyć, gdyż każda minuta przestoju generuje olbrzymie straty.

Praca ta to również duży sprawdzian dla naszej wytrzymałości – często pracujemy po kilkanaście godzin dziennie, kilkadziesiąt dni z rzędu. To na pewno spore obciążenie, z którym sobie radzimy, chcąc w każdej chwili dostarczać najwyższą jakość usług. Ale to także duża satysfakcja, gdy widzimy jak z rzeczy, nad którą spędziliśmy dużą ilość czasu i włożyliśmy mnóstwo zaangażowania, powstaje efekt, który nas zadowoli 😊

Kilka słów na koniec

Podsumowując, praca fittera w Sii to duża zmiana w życiu zawodowym każdego z nas. Przede wszystkim to okazja do zwiedzenia kawałka świata, poznania nowych ludzi i ich kultur, a także zdobycia bezcennego doświadczenia, które pomaga nam stale się rozwijać. Dzięki codziennej pracy z zagranicznym klientem, mamy świetną okazję do szlifowania swoich umiejętności językowych (najczęściej języka angielskiego i niemieckiego).

Monterzy w Sii mają wiele możliwości rozwoju. W naszym zespole są osoby, które rozpoczęły pracę jako fitter, a obecnie pełnią takie stanowiska jak lider zespołu, programista PLC czy konstruktor.

Jeżeli jednak ktoś czuje się dobrze w roli fittera, to na pewno nie będzie nudził się w naszych projektach 😊

***
Jeśli chcesz poznać inne ścieżki kariery, przeczytaj koniecznie, co mówią o nich nasi eksperci np.: czym zajmuje się Commissioner, kim jest Kierownik Projektu, co o sobie pisze Inżynier Wydajności oraz jakie ma przemyślenia młody TL.