Jakiś czas temu na czacie grupy analityków biznesowych na Facebooku natknęłam się na dyskusję na temat roli Product Ownera i Analityka Biznesowego w projekcie. Opinie były podzielone i nie dało się wywnioskować jednoznacznej odpowiedzi. To zainspirowało mnie do zgłębienia tematu.
Kim jest Product Owner i jaka jest jego rola w projekcie?
Sięgnijmy do Scrum Guide’a, żeby zdefiniować sobie rolę Product Ownera w projekcie.
Scrum to framework, który obecnie jest szeroko wykorzystywany przy tworzeniu produktów. Podstawą Scruma jest Zespół Scrumowy, który składa się z jednego Product Ownera, jednego Scrum Mastera i zespołu Developerów.
Product Owner jest w pierwszej kolejności odpowiedzialny za maksymalizowanie wartości produktu wytwarzanego przez Zespół Scrumowy. To, w jaki sposób to robi, może różnić się w zależności od organizacji, zespołu, poszczególnych osób, ale na ogół robi to poprzez:
- tworzenie i jasne formułowanie elementów Product Backlogu,
- priorytetyzację elementów Product Backlogu w celu jak najlepszej realizacji celów,
- optymalizację wartości dostarczanej przez Zespół Scrumowy,
- zapewnienie przejrzystości, dostępności i rozumienia nad czym Zespół Scrumowy będzie następnie pracował,
- zapewnienie zrozumienia elementów Product Backlogu przez Zespół Scrumowy na wystarczającym poziomie.
Product Owner to jedna osoba, a nie komitet. Product Owner zarządza oczekiwaniami oraz zaangażowaniem interesariuszy w trakcie całego procesu wytwarzania produktu.
A kim jest analityk biznesowy i co należy do jego obowiązków?
My, analitycy biznesowi, często postrzegani jesteśmy przede wszystkim jako łącznicy pomiędzy IT i biznesem. Naszym głównym zadaniem jest zrozumienie problemów i potrzeb interesariuszy oraz rekomendowanie najlepszych rozwiązań, które przyniosą im wartość. Realizujemy to poprzez wykonywanie zadań z zakresu analizy biznesowej i systemowej:
- komunikowanie się z interesariuszami i zadawanie „właściwych” pytań,
- prowadzenie warsztatów i spotkań z interesariuszami,
- pozyskiwanie i zarządzanie wymaganiami z uwzględnieniem najbardziej efektywnego sposobu dostarczania wartości,
- tworzenie Historyjek Użytkownika i wymaganej dokumentacji,
- modelowanie procesów biznesowych,
- pomaganie programistom w przygotowaniu elementów Rejestru Produktu i zrozumieniu wymagań biznesowych,
- kontrolę nad wymaganiami niefunkcjonalnymi.
W Zespole Scrumowym nie ma dla nas ściśle określonej roli. Nasze obowiązki są bardzo dynamiczne i dostosowują się do środowiska, organizacji, w której pracujemy i sytuacji, z którą mamy do czynienia.
Z mojego doświadczenia wynika, że istnieją 3 główne konfiguracje roli analityka biznesowego w projekcie.
Analityk Biznesowy jako Product Owner
Jest to najbardziej popularna konfiguracja, w której Analityk Biznesowy, oprócz zadań związanych z analizą biznesową, jest odpowiedzialny za tworzenie strategii produktu, opracowywanie roadmapy produktu, priorytetyzację elementów Rejestru Produktu oraz podejmowanie decyzji dotyczących rozwoju produktu.
Na taki układ często decydują się małe firmy produktowe. W tym przypadku Analityk Biznesowy pełni rolę Product Ownera i staje się kontaktem dla wszystkich zagadnień dotyczących produktu. Jest on w pełni odpowiedzialny za produkt i sposób jego rozwoju.
Analityk Biznesowy jako członek Zespołu Scrumowego
W takiej konfiguracji Analityk Biznesowy w pierwszej kolejności wykonuje swoje zadania z zakresu analizy biznesowej. Dodatkowo, dzięki swojej wiedzy o biznesie, procesach i produkcie, pomaga developerom zrozumieć wymagania, wyodrębnić elementy Rejestru Produktu i odpowiedzieć na wszelkie pytania, które pojawiają się w trakcie implementacji produktu.
W tej konfiguracji Analityk Biznesowy często pomaga również testerom w realizacji ich zadań, np. tworząc przypadki testowe lub wspierając UAT. Pełna odpowiedzialność za rozwój produktu spoczywa na barkach Product Ownera, Analityk Biznesowy jedynie doradza najlepsze rozwiązania.
Ta konfiguracja jest często wybierana przez większe firmy produktowe, które mają kilka zespołów programistycznych, a Analityk Biznesowy jest albo dedykowany jednemu z nich, albo pracuje w kilku różnych zespołach.
Analityk Biznesowy jako Proxy Product Owner
Model ten jest typowy dla softwarehouse’ów, w których Product Owner jest po stronie klienta. Jego dostępność dla Zespołu Scrumowego jest ograniczona, a uwaga skupia się głównie na strategii i roadmapie produktu. W tym przypadku wszystkie decyzje dotyczące elementów sprintów są podejmowane przez Analityka Biznesowego, który pełni rolę Proxy Product Ownera.
Moim zdaniem jest to najbardziej wymagający model dla Analityka Biznesowego, ponieważ powinien on nie tylko wykonywać swoje zadania związane z analizą biznesową, wspierać zespół deweloperski i testerów, ale także podejmować kluczowe decyzje, mieć wpływ na priorytety elementów w Rejestrze Produktu, zapewniać przejrzystość i widoczność tego, co zespół robi w sprincie.
Analityk Biznesowy jako Scrum Master
Warto wspomnieć, że istnieją przypadki, w których Analityk Biznesowy może również pełnić rolę Scrum Mastera, ponieważ obecnie nie istnieją wyraźne ograniczenia dotyczące tego, co Analityk Biznesowy może, a czego nie może robić. Jeśli specjalista ma umiejętności dodatkowe do nadzorowania procesu i edukowania członków zespołu na temat Scruma, dlaczego nie pozwolić mu tego robić.
To gdzie leży granica między Product Ownerem a Analitykiem Biznesowym?
Niestety nie ma jednej, jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie.
Jak wspomniałam powyżej, Product Owner jest odpowiedzialny za maksymalizację wartości produktu. Nie zawsze posiada on wykształcenie techniczne lub wie, jak komunikować się z interesariuszami na poziomie szczegółowym, dlatego tę lukę musi wypełnić Analityk Biznesowy.
Analitycy biznesowi są często specjalistami z pewnym zapleczem technicznym, które pomaga im
- łatwo komunikować się z developerami,
- prowadzić spotkania Backlog Refinement, na których wymagania dotyczące produktu są omawiane na wczesnym etapie i na poziomie technicznym,
- tworzyć SMART (specific, measurable, achievable, relevant, time-bounded) Historyjki Użytkownika, które spełniają definicje DoR (Definition of Ready) i DoD (Definition of Done).
Mając powyższe na uwadze i łącząc je z umiejętnościami komunikacyjnymi oraz wiedzą z zakresu UX, analityk biznesowy jest w stanie z łatwością pozyskiwać wymagania biznesowe i utrzymywać relacje z interesariuszami.
Granica między Product Ownerem a Analitykiem Biznesowym jest elastyczna i dostosowuje się do sytuacji, rodzaju i wielkości projektu lub organizacji. Fakt ten pozwala Product Ownerowi, Analitykowi Biznesowemu i Zespołowi Scrumowemu na bliską współpracę i rozwijanie swoich umiejętności.
Dodatkowo, bardzo często zdarza się, że Analitycy Biznesowi przechodzą do roli Product Ownera. Z badań IIBA wynika, że prawie co trzeci Analityk Biznesowy rozważa taką zmianę.
Źródła:
***
Jeśli chcesz dowiedzieć się, jaką rolę pełni Agile Coach, co myśli na temat swoich obowiązków Team Leader lub czym zajmuje się Resource Manager, zapraszamy do lektury artykułów naszych ekspertów.
Zostaw komentarz